Met With Or Without You had Bono een donker liefdesliedje over een onrustige relatie geschreven, dat wereldwijd hun grootste hit werd.
Nummer 2-hits zijn er in alle soorten en maten. Sommige zijn inmiddels bijna vergeten, andere hebben een allertijdenstatus weten te verwerven, ondanks dat ze niet de felbegeerde nummer 1-positie in de Nederlandse Top 40 wisten te behalen.
Deze week verscheen Surrender: 40 songs, één verhaal, de memoires van U2 zanger Bono. De Nederlandse versie is vertaald door Robert Neugarten. In de autobiografie is de zanger erg openhartig en omschrijft hij zijn leven als “een ontdekkingstocht van constant druppelen”. Surrender is volgens een persbericht “het verhaal van een pelgrim die worstelt om vooruit te komen… en onderweg beleven we allerlei leuke dingen.” De ondertitel van het boek verwijst naar de veertig hoofdstukken, die allemaal zijn vernoemd naar een nummer van U2. Ieder hoofdstuk bevat een tekening van Bono. Een song die uiteraard niet ontbreekt is With Or Without You, dat in ons land bijna de eerste nummer 1-hit voor U2 werd.
Na het experimentele album The Unforgettable Fire leek het er even op dat U2 verder wilde in de Europese sfeer van deze plaat, maar Bono was op zoek naar een meer Amerikaans geluid. Blues- en countryartiesten zoals Howlin' Wolf, Robert Johnson en Hank Williams werden nieuwe inspiratiebronnen. De band wilde niet de weg inslaan van de dominante synthpop- en new wave-muziek van die tijd. De opnamen voor The Joshua Tree nam een jaar in beslag. De band werkte eerst aan het opnemen en verfijnen van demo’s, om vervolgens in de tweede helft van 1986 aan de definitieve opnamefase te beginnen. Deze vonden plaats in Danesmoate House in county Dublin. Volgens Bono stond deze imposante villa voor hun muzikale citadel in de bergen, met uitzicht over de hele stad. U2 had kort daarvoor hun roadie Greg Carroll verloren tijdens een motorongeluk in Dublin. Hij was naast roadie ook Bono’s persoonlijke assistent. De song One Tree Hill op The Joshua Tree is opgedragen aan hem. Het album werd genoemd naar de Joshua bomen uit de Mojavewoestijn in de buurt van Darwin, Californië. Fotograaf Anton Corbijn had de Joshua boom al eerder als inspiratie gebruikt voor het laatste album van Captain Beefheart Ice Cream For Crow uit 1982. Bono raakte geïnspireerd door de religieuze betekenis van de boom en kwam met de albumtitel.
The Joshua Tree werd uiteindelijk geen conceptalbum, maar op de achtergrond speelde volgens Bono wel een vaag concept mee. Het moest een schets worden van de spanningen en conflicten tussen Noord en Zuid, rijk en arm, en vooral tussen het echte Amerika en de versie in hun hoofd.
De eerste single van hun beroemdste album werd With Or Without You, de song die als onderdeel van een trilogie was bedoeld. Bono was inmiddels vijf jaar getrouwd met Alison Stewart. Zijn huwelijk stond in die periode onder druk. With Or Without You is een tegenstrijdig liefdesliedje, waarin zowel de hunkering als het verlies van de liefde bezongen wordt. Bono schreef naar eigen zeggen een song over intimiteit, duisternis en romantiek met Roy Orbison en Scott Walker als blauwdrukken. De song had het album bijna niet gehaald. De band vond het in eerste instantie te suikerzoet, maar hun muzikale boezemvriend Gavin Friday hoorde hier een klassieker in. With Or Without You werd een van hun meest bekende songs wereldwijd.
U2-gitarist The Edge gebruikte voor With Or Without You een vervormingsapparaat genaamd Infinite Guitar. Dit instrument werd uitgevonden door Michael Brook, met wie The Edge een jaar eerder samenwerkte voor de soundtrack van de film The Captive. Met behulp van producers Brian Eno en Daniel Lanois zorgde dit instrument voor het kenmerkende ‘ambient’ geluid op With Or Without You. De vorige producer van U2, Steve Lillywhite, remixte de single-versie om hun commerciële aantrekkingskracht te vergroten.
With Or Without You werd op 4 maart, een week voor release, voor het eerst gedraaid op Amerikaanse radiostations. Het was de allereerste U2-single die op CD werd uitgebracht. In ons land werd de single meteen tot Alarmschijf gekozen, piekte in no time naar nummer 2 en bleef steken achter Sailin’ Home van Piet Veerman. In Amerika was hun doorbraak nu definitief gevestigd. With Or Without You werd de eerste nummer 1-hit in de VS, gevolgd door I Still Haven’t Found What I’m Looking For. In de Britse hitparade kwam With Or Without you tot nummer 4. The Joshua Tree kwam een week eerder dan de single de Nederlandse albumlijst binnen. Bij binnenkomst van With Or Without You in de Top 40 steeg The Joshua Tree in de tweede week van 17 naar 1 en bleef maar liefst 13 weken aan kop. Het werd het eerste Nederlandse nummer 1-album voor de Ieren.
De popvideo voor With Or Without You werd gemaakt door Meiert Avis. Deze Ierse videoregisseur was tot All I Want Is You verantwoordelijk voor de clips van de band. In de video zien we Morleigh Steinberg, de danseres die zich in 1992 bij de band voegde tijdens hun Zoo TV-tour, buikdansend tijdens het nummer Mysterious Ways. Zij en The Edge raakten bevriend tijdens die tour. Ze trouwden in 2002 en kregen samen twee kinderen.
With or Without You zien we vaak hoog terug in diverse allertijdenlijstjes. In de totaallijst van de Top 2000 behoort de songs tot een van de grootste classic nummer 2-hits. De groep had 40 jaar geleden hun eerste hit in ons land met de Countdown-liveversie van I Will Follow Met 44 Nederlandse Top 40-hits, waarvan vier nummer 1 en 2-hits, behoort U2 nog altijd tot een van de succesvolste bands allertijden.
Surrender, het boek van Bono, is allereerst een liefdesverhaal voor zijn vrouw Ali, vorm gegeven in 40 songs, en verscheen in het jaar waarin ze 40 jaar getrouwd zijn. De zanger heeft duidelijk affiniteit met dit Bijbelse getal. 40 (How Long) is niet voor niets hun live-afsluiter. Al ontbreekt deze song gek genoeg dan wel in het Surrender boek.
With Or Without You stond vanaf 18 april 1987 twee weken op nummer 2 achter Sailin' Home (van Piet Veerman)
